Międzynarodowe Stowarzyszenie Przyjaciół Przyrody jest federacją 18 organizacji krajowych, skupiających razem kilkaset tysięcy członków. Głównym obszarem zainteresowania jest „aktywny wypoczynek wśród przyrody, poprzez wędrówki, wspinaczki, narciarstwo, kolarstwo, kajakarstwo itp., ze szczególnym uwzględnieniem problematyki ochrony środowiska i kultury” (cytat z broszury NFI).

Wśród organizacji członkowskich są zarówno bardzo duże, jak i zupełnie małe. Największą jest założona w 1895 r. Naturfreunde Österreich, która ma aktualnie 108 tys. członków, dalej niemiecki „NaturFreunde” z 85 tys. członków, holenderski NIVON – 33 tys., szwajcarski Naturfreunde Schweiz – 18 tys. i francuska Les Amis de la Nature – 9 tys. członków.

Działalność organizacji członkowskich, zwłaszcza dużych, bardzo przypomina pttkowską. Poszczególne oddziały terenowe tych stowarzyszeń organizują wycieczki, rajdy, zloty, imprezy krajoznawcze, seminaria i konferencje, szkolą kadry turystyczne, wydają czasopisma i publikują książki, opiekują się obiektami przyrodniczymi i kulturowymi.

Ważną dziedziną aktywności jest prowadzenie domów przyjaciół przyrody, czyli faktycznie schronisk turystycznych, w których członkowie własnej i bratnich organizacji mogą spędzać weekendy i wakacje, a także zatrzymywać się podczas wędrówek. W sumie na świecie jest już ponad 1000 takich obiektów! Są one bardzo zróżnicowane pod względem wielkości i standardu i oczywiście nierównomiernie rozmieszczone. Najwięcej schronisk jest w Alpach – sama tylko organizacja austriacka ma ponad 150 obiektów, a Szwajcarzy ok. 100. Członkowie NFI przykładają wielką wagę do tego, by w ich domach panowała serdeczna atmosfera.

Zarówno organizacje lokalne, jak i narodowe z różnych krajów chętnie współpracują ze sobą w realizacji różnych projektów. U swoich korzeni ruch przyjaciół przyrody miał wyraźnie społeczne oblicze – chodziło o to, aby turystyka i kontakt z przyrodą nie były tylko przywilejem bogatych. Dzisiaj, w zamożnej Europie, ten wzgląd nie jest już naglący, ale przyjaciół przyrody nadal cechuje duża wrażliwość społeczna.

Na poziomie międzynarodowym federacja NFI podejmuje różne akcje i kampanie, a także stara się uczestniczyć w konsultacjach i zyskać wpływy, szczególnie w Brukseli i Strasburgu. Do najbardziej znanych akcji NFI należą proklamacje „Krajobrazu roku”, tj. wartościowego przyrodniczo i krajobrazowo obszaru, leżącego na granicy państw. W ramach takiej akcji urządzane są międzynarodowe spotkania, wydawane publikacje, organizowane imprezy kulturalne.

W roku 1993-1994 „Krajobrazem Roku” było ujście Odry, a Ziemia Lubuska będzie europejskim Krajobrazem Roku 2003/2004.

NFI opracowuje również raporty i manifesty w różnych sprawach związanych z ochroną środowiska, a szczególnie interesuje się problemami turystyki zrównoważonej. Z jej inicjatywy powstał w Wiedniu Institut fur Integrativen Tourismus. NFI prowadzi również bazy danych w internecie, gdzie można znaleźć informacje o organizacji i o różnych przedsięwzięciach z zakresu ekoturystyki.

NFI utrzymuje się ze składek organizacji członkowskich, wnoszonych proporcjonalnie do liczby członków oraz dotacji i innych środków uzyskanych z różnych źródeł międzynarodowych.

Władze federacji wybierane są w sposób demokratyczny na odbywanych co 3 lata kongresach. Liczba głosów na kongresie jest proporcjonalna do liczby członków, od których wnoszona jest składka. Zainteresowanie członkostwem w tej organizacji z obydwu stron trwało już od kilku lat. Łatwo zauważyć, że zarówno cele, jak i formy działania NFI oraz organizacji członkowskich są zbieżne, a w części po prostu tożsame z PTTK-owskimi. W wyniku licznych rozmów i wizyt ostatecznie PTTK w 1999 roku podczas kongresu w Blankenberge (Belgia) zostało oficjalnie przyjęte do NFI na prawach członka stowarzyszonego. Przedstawiciele Towarzystwa bardzo aktywnie uczestniczyli w spotkaniach i seminariach dotyczących „polityki schroniskowej” i bieżącej współpracy organizacji członkowskich, które organizowało NFI. Od 2000 roku można było nabywać znaczki NFI na zasadzie dobrowolnej, dodatkowej składki organizacyjnej.

W 2000 roku doszło również do nawiązania bliskich kontaktów między TV „Die NaturFreunde” z Niemiec a PTTK. Zapoczątkowała je wizyta w ZG PTTK delegacji niemieckiej pod przewodnictwem prezesa Michaela Mullera, który należy do czołowych polityków rządzącej SPD. Podczas spotkania omówiono zakres możliwej współpracy, która następnie została podjęta na szczeblu regionalnym. Jej wyrazem jest między innymi wspólna polsko-niemiecka inicjatywa proklamowania Ziemi Lubuskiej „Krajobrazem Roku”.

Świadectwem znaczenia, jakie dla NFI ma współpraca z PTTK, było wyznaczenie Krakowa na miejsce dorocznej konferencji prezydialnej Federacji w 2001 roku. Odbyła się ona w dniach 24-27 maja, a miejscem obrad był Centralny Ośrodek Turystyki Górskiej i Narciarskiej PTTK.

Z punktu widzenia PTTK najważniejsze było podjęcie przez uczestników konferencji decyzji o ogłoszeniu Ziemi Lubuskiej „Krajobrazem Roku 2003-2004”. Jest to wydarzenie o wielkim potencjale promocyjnym i prestiżowym, szansa, ale i wielkie wyzwanie stojące przed organizatorami.

Częścią konferencji było też wieczorne seminarium pt. „Przyjaciele przyrody w jednoczącej się Europie” poświęcone problematyce rozszerzenia Unii Europejskiej. W seminarium obok uczestników konferencji wzięli również udział przedstawiciele władz samorządowych, naukowcy, studenci i inne zainteresowane osoby. Z ramienia władz NFI referaty wygłosili – prezes Herbert Bruckner i sekretarz generalny Manfred Pils, a w imieniu PTTK prof. Krzysztof R. Mazurski.

Uczestnicy konferencji z krajów UE w wielu wypowiedziach podkreślali swój pozytywny stosunek do polskich aspiracji wstąpienia do Unii. Ma to niewątpliwie znaczenie, jeśli zważyć, że zwłaszcza w Austrii i Niemczech „przyjaciele przyrody” są opiniotwórczymi i wpływowymi organizacjami.

Poza obradami uczestnicy konferencji, których wielu było w Krakowie po raz pierwszy, mieli możność zwiedzić zabytki miasta i Wieliczkę, a już po jej zakończeniu większość uczestników udała się z własnej inicjatywy do Muzeum Martyrologii w Oświęcimiu.

W ciągu czterech lat współpraca pomiędzy NFI i PTTK przyniosła widoczne, pozytywne rezultaty. Możliwości są jednak daleko większe, zwłaszcza w kontekście postępującego procesu integracji europejskiej. Ich wykorzystanie zależy z jednej strony od umocnienia pozycji PTTK w federacji NFI poprzez uzyskanie statusu pełnoprawnego członka, a z drugiej – od aktywności komisji i oddziałów Towarzystwa, które zechcą podjąć praktyczną współpracę ze swoimi odpowiednikami w partnerskich organizacjach.

Podczas XVIII Kongresu odbywającego się w dniach 12-15 września 2002 roku w Wildhaus (Szwajcaria) PTTK stało się pełnoprawnym członkiem Naturfreunde International.

Wstępując do NFI, Towarzystwo zyskało szersze możliwości działania w warunkach jednoczącej się Europy. Oddziały PTTK mogą nawiązać współpracę z bratnimi organizacjami z innych krajów – realizować wspólne projekty, wymieniać doświadczenia i grupy turystyczne, starać się o środki ze źródeł międzynarodowych.

Członkowie PTTK mogą korzystać z domów przyjaciół przyrody, a więc stoi przed nimi otworem wielka baza turystyczna, na ogół istotnie tańsza od obiektów komercyjnych. Podróżując, będą spotykać kolegów z różnych krajów, co nadaje turystyce dodatkowy, humanistyczny wymiar.

Jednak PTTK wstąpiło do IFN nie tylko, by coś zyskać, ale także wiele wnieść!

Towarzystwo ma do zaoferowania historyczny dorobek materialny i kulturowy, tradycje i doświadczenia w turystyce kwalifikowanej, szkoleniu kadr, prowadzeniu obiektów, wytyczaniu i urządzaniu szlaków - wszystko to budzi wielki szacunek w partnerskich organizacjach turystycznych. Ważne dla IFN są również PTTK-owskie organizacyjne i intelektualne osiągnięcia w dziedzinie ochrony przyrody.

PTTK wnosi również do IFN piękną tradycję organizacji zaangażowanej społecznie i patriotycznie, ale stojącej ponad podziałami o charakterze ideologicznym czy politycznym – organizacji przyjaciół – przyrody i ludzi!