Załącznik
do Regulaminu Regionalnej Odznaki Krajoznawczej PTTK
„Twierdza Wrocław”

Na odznakę w stopniu brązowym należy zwiedzić minimum 5 obiektów z listy:

1. Artyleryjski blohaus kolejowy z lat 1895-96, jedyny tego typu obiekt we Wrocławiu, konstrukcji ceglanej bez górnej kondygnacji, zamurowane i zagruzowane strzelnice w zewnętrznych strzelnicach, ul. Osobowicka na wysokości wiaduktu kolejowego. Po drugiej stronie ulicy zachowane stanowiska ogniowe artylerii w postaci dwóch dużych nasypów ziemnych.

2. Fort mobilizacyjny nr 18 z 1914 r., zespół składał się z czterech schronów, obecnie dwóch ustawionych obok siebie schronów mobilizacyjnych jednoprzestrzennych oraz dwóch wysuniętych do przodu, na flankach niewielki schron obsługi ckm, ul. gen. Stefana Grota-Roweckiego, w kierunku Biestrzykowa, przed głównym skrzyżowaniem, dostępny dla odwiedzających.

3. Fort piechoty na Polanach, udostępniony do zwiedzania.

4. Fort piechoty nr 4, ul. Przejazdowa na osiedlu Sołtysowice. Fort znany pod nazwą „Lisia Góra”.

5. Fort piechoty nr 6 z lat 1890-91, ul. Polanowicka.

6. Fort piechoty nr 8 A z 1914 r., posiada 4 obiekty, przy ul. Melioracyjnej na osiedlu Lipa Piotrowska; można również odwiedzić go od strony ul. Ostowej. Zespół zlokalizowany na terenie byłej jednostki wojskowej, na którym jest również 6 ceglanych baraków.

7. Schron kompanii piechoty nr 2, wybudowany w latach 1890-91, najstarszy ze schronów na terenie miasta, na skrzyżowaniu ul. Kwidzyńskiej z ul. Działdowską na osiedlu Kowale, aktualnie magazyn niedostępny do zwiedzania.

8. Schron kompanii piechoty nr 20, wybudowany w latach 1899-1900, magazynowy, przy rozjazdach kolejowych na osiedlu Brochów; dojazd z kierunku ul. Wiaduktowej.

9. Schron mobilizacyjny z 1914 r., 2 pojedyncze schrony piechoty nr 1 i nr 2, usytuowane w sąsiedztwie grobli Łaniewskiej, tuż przed groblą w odległości kilkuset metrów od siebie, dojazd od strony Swojczyc lub z kierunku mostu Bartoszowickiego, dostępny dla odwiedzających.

10. Zespół schronów magazynowych, data budowy nieznana. Do schronów można dojść od skrzyżowania ul. Pawłowickiej i ul. Widawskiej w kierunku kompleksu leśnego.

11. Zgrupowanie stanowisk przeciwlotniczych z 1944 r., jedyny zespół tego typu schronów spośród 14, który zachował się we Wrocławiu, park na Niskich Łąkach; najlepiej dojść od strony ul. Międzyrzeckiej.

Na odznakę w stopniu srebrnym należy zwiedzić minimum 10 obiektów z listy:

1. Gądów Mały, ul. Bystrzycka, schron piechoty z lat 1900-01, w ruinie, na terenie zadrzewionym.

2. Grabiszyn, ul. Grabiszyńska, fort piechoty z 1912 r., w użytkowaniu wojska, schron główny z lat 1893-94, zadrzewiony.

3. Grabiszyn, ul. Francuska, na terenie ogródków działkowych, fort piechoty z 1912 r., schron główny z lat 1893-94, zadrzewiony.

4. Grabiszynek, ul. Władysława Stanisława Reymonta, schron piechoty z lat 1892-93, w użytkowaniu LOK, zadrzewiony.

5. Kazanów, ul. Lotnicza, teren parku, schron piechoty z lat 1895-96, nie użytkowany na terenie zadrzewionym.

6. Krzyki, ul. Skarbowców, fort piechoty z 1912 r., na terenie schroniska dla zwierząt, w ruinie.

7. Muchobór Mały, ul. Strzegomska, schron piechoty z lat 1893-94, użytkowany jako magazyn, na terenie zadrzewionym.

8. Osobowice, ul. Obornicka, fort piechoty z 1912 r., schron główny z lat 1890-91, betonowa osłona ściany głównej, dwa schrony-wartownie, jeden schron obsługi km, w wale czoła żelbetowego stanowiska strzeleckie z 1912 r., od strony wału nasady – staw nieużytkowy, zadrzewiony.

9. Osobowice, ul. Osobowicka (Las Osobowicki), schron piechoty z lat 1890-91, w ruinie, na terenie zadrzewionym.

10. Osobowice, ul. Osobowicka, wzniesienie Szaniec Szwedzki, schron piechoty z lat 1890-91, w ruinie; w pobliżu ślady kamienno-ceglanej wieży widokowo-obserwacyjnej, na terenie zalesionym.

11. Poświętne, ul. Żmigrodzka, fort piechoty z 1906 r., częściowo zajęty przez złomowisko samochodowe, zadrzewiony.

12. Sępólno, ul. Romana Dmowskiego, schron piechoty, magazynowy z lat 1891-92, obecnie magazyn WSS „Społem”; zachowane pierwotne skrzydło drzwiowe, zadrzewiony.

13. Sołtysowice, ul. Obertyńska, fort piechoty z 1912 r., schron główny z lat 1890-91, nie użytkowany, zadrzewiony.

14. Sołtysowice, ul. Redycka, teren poligonu, fort piechoty z 1910 r., schron główny z lat 1896-97, nie użytkowany, zadrzewiony.

Na odznakę w stopniu złotym należy zwiedzić minimum 15 obiektów z listy:

1. Bartoszewice, schron bierny z 1914 r.

2. Bartoszewice, schron bierny z 1914 r.

3. Bieńkowice, fort piechoty z 1914 r., przy ul. Marsowej, nieodnaleziony, pozostałości betonowe zabezpieczenia ujęcia wody z II wojny światowej.

4. Biestrzyków, fort piechoty z 1914 r., 2 bierne schrony załogi, 2 schrony obsługi km, na terenie rolnym.

5. Iwiny, fort piechoty z 1914 r., 2 schrony załogi zmodernizowane, schron obsługi km, przysypane wspólnym nasypem, użytkowane przez harcerzy WDH.

6. Klecina, ul. Karkonoska, fort piechoty z 1914 r., 2 schrony bierne załogi i 1 schron obsługi km, na terenie rolnym.

7. Klecina, ul. Zabrodzka, fort piechoty z 1914 r., zachowany schron obsługi km, na terenie rolnym.

8. Kowale, ul. Kowalska, nie zlokalizowany.

9. Lamowice Stare, przy drodze do Żernik, fort piechoty z 1914 r., 2 bierne schrony załogi, schron obsługi km, na terenie rolnym.

10. Psie Pole, ul. Kiełczowska, 2 schrony bierne z 1914 r.

11. Psie Pole, ul. Kiełczowska, teren zakładu ASPA, fort piechoty z 1914 r., zachowany schron zaadaptowany na potrzeby zakładu do produkcji zbrojeniowej.

12. Radwanice, ul. Kościelna, fort piechoty z 1914 r., zachowane 2 schrony załogi, na terenie parafii i prywatnej posesji.

13. Swojczyce, ul. Kowalska, schron bierny z 1914 r.

14. Swojczyce, ul. Lechitów, schron bierny z 1914 r.

15. Swojczyce, ul. Miłoszycka, schron bierny z 1914 r.

16. Widawa, fort piechoty z 1914 r., zachowane 2 schrony, częściowo zasypane, na terenie zadrzewionym.

17. Wysoka, przy drodze do Karwin, fort piechoty z 1914 r., 2 schrony zmodernizowane, przykryte wspólnym nasypem ziemnym, w użytkowaniu Obrony Cywilnej, nowe zadrzewienie.

18. Wysoka, przy drodze do Ślęży, fort piechoty z 1914 r., 2 bierne schrony załogi i 2 schrony km, na terenie rolnym.

19. Żerniki, przy drodze do Radomierzyc, fort piechoty z 1914 r., 2 bierne schrony załogi, 2 schrony obsługi km, na terenie rolnym.

Pobierz załącznik do Regulaminu Odznaki lub