I. POSTANOWIENIA WSTĘPNE
Odznaka Krajoznawcza PTTK „Śladami Polskich Noblistów” (zwana dalej PL NOBEL) została ustanowiona z okazji przypadającej w 2010 roku 115. rocznicy ustanowienia przez Alfreda Bernharda Nobla (1833-1896) nagrody w dziedzinie fizyki, chemii, fizjologii lub medycyny, literatury oraz pokoju i jest nadawana przez Oddział Wolski PTTK im. gen. Józefa Sowińskiego w Warszawie.
Celem PL NOBEL jest przybliżenie wiedzy o polskich laureatach Nagrody Nobla i postaci fundatora nagrody oraz popularyzacja miejsc związanych z ich życiem i działalnością.
Ustanawia się osiem stopni PL NOBEL w czterech kategoriach, które można uzyskać jedynie w podanej kolejności:
Popularna im. Wisławy Szymborskiej (bez stopni),
Mała w stopniach: brązowy im. Czesława Miłosza, srebrny im. Władysława Stanisława Reymonta, złoty im. Henryka Sienkiewicza,
Duża w stopniach: brązowy im. Józefa Rotblata, srebrny im. Lecha Wałęsy, złoty im. Marii Skłodowskiej-Curie.
Wielka z wawrzynem im. Alfreda Nobla (bez stopni).
Wygląd, wymiary oraz materiał, z jakiego jest wykonana PL NOBEL określa Oddział Wolski PTTK im. gen. Józefa Sowińskiego w Warszawie.
Ogniwa organizacyjne PTTK, działacze i członkowie PTTK powinni czuwać nad rzetelnością zdobywania PL NOBEL i jej odpowiednią rangą.
II. WARUNKI ZDOBYWANIA ODZNAKI
PL NOBEL może zdobyć każdy kto ukończył 7 lat i spełni warunki określone niniejszym Regulaminem, również nie będąc członkiem PTTK.
Osoby niepełnoletnie mogą zdobywać PL NOBEL tylko pod opieką osób dorosłych.
Czas zdobywania poszczególnych stopni PL NOBEL nie jest ograniczony.
Wyższe stopnie PL NOBEL można zdobywać bezpośrednio po spełnieniu wymagań na stopień niższy odznaki.
Obiekty zwiedzone ponad normę, ustaloną dla danego stopnia PL NOBEL, będą zaliczane na poczet odznaki wyższego stopnia.
Dopuszcza się zaliczenie na poczet PL NOBEL udokumentowanych obiektów zwiedzonych przez turystę przed ustanowieniem PL NOBEL i wejściem w życie Regulaminu, w liczbie do 50% na każdy stopień odznaki.
Dokumentacja, o której mowa w pkt. 6. powinna być sporządzona zgodnie z zasadami zawartymi w rozdz. IV. Honorowane będą wszystkie potwierdzenia uzyskane przez turystę w toku zdobywania innych odznak, np. w formie kserokopii odpowiednich stron w książeczkach-kronikach tych odznak.
III. WARUNKI SZCZEGÓŁOWE
PL NOBEL zdobywa się odwiedzając miejsca związane z osobami polskich Noblistów, uczestnicząc w indywidualnych i rodzinnych wędrówkach oraz zbiorowych imprezach turystyczno-krajoznawczych.
PL NOBEL można zdobywać podczas dowolnych wycieczek, np. krajoznawczych lub autokarowych oraz uprawiając dowolną dyscyplinę turystyki kwalifikowanej.
Podstawą przyznania PL NOBEL jest zwiedzenie ustalonej dla danego stopnia odznaki liczby miejscowości i miejsc wymienionych w kanonie krajoznawczym stanowiącym załącznik do niniejszego Regulaminu oraz zdobycie wymaganej liczby punktów za poznanie obiektów w tych miejscach. Kolejność i dobór zwiedzanych miejsc i obiektów jest dowolna.
Stopień odznaki |
Liczba |
Popularna |
100 |
Mała brązowa |
125 |
Mała srebrna |
150 |
Mała złota |
175 |
Duża brązowa |
200 |
Duża srebrna |
225 |
Duża złota |
250 |
Wielka z wawrzynem |
275 |
Razem: |
1.500 |
Zaliczane będą również miejscowości i obiekty nieujęte w załączniku do Regulaminu, pod warunkiem udokumentowania ich związku z dowolnym polskim laureatem Nagrody Nobla wymienionym w niniejszym Regulaminie.
Lista polskich Noblistów nie jest zamknięta i będzie uzupełniana w przypadku otrzymania Nagrody Nobla przez obywatela Polski.
Zasady punktacji:
zwiedzenie następujących miejscowości i miejsc oraz poznanie wymienionych obiektów obowiązkowych: Sztokholm (miejsce urodzin Alfreda Nobla; Filharmonia – miejsce ceremonii wręczania Nagrody Nobla, Królewska Szwedzka Akademia Nauk – miejsce nominacji do Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki i chemii, Akademia Szwedzka – miejsce nominacji do Nagrody Nobla w dziedzinie literatury), Solna (Instytut Karolinska – miejsce nominacji do Nagrody Nobla w dziedzinie fizjologii i medycyny), a także Oslo (budynek parlamentu norweskiego, tzw. Storting – miejsce wyboru laureatów Pokojowej Nagrody Nobla) i Sanremo (miejsce śmierci Alfreda Nobla) – po 25 pkt. (za każdą miejscowość)
przebycie odcinka szlaku poświęconego polskiemu laureatowi Nagrody Nobla (minimum 20 km pieszo lub 35 km rowerem) – po 20 pkt. (za każdy odcinek szlaku o wymaganej długości, w tym również ratalnie, bez powtarzania trasy)
miejscowości za granicą związane z życiem i działalnością polskich laureatów Nagrody Nobla, wymienione w załączniku do Regulaminu – 15 pkt.
miejscowości w Polsce związane z życiem i działalnością polskich laureatów Nagrody Nobla, wymienione w załączniku do Regulaminu – 10 pkt.
inne miejscowości związane z polskimi laureatami Nagrody Nobla niewymienione w załączniku do Regulaminu – 8 pkt.
muzea poświęcone polskim laureatom Nagrody Nobla – 7 pkt.
wystawy poświęcone polskim laureatom Nagrody Nobla w innych muzeach – 6 pkt.
pomniki i popiersia polskich laureatów Nagrody Nobla – 5 pkt.
miejsca i obiekty związane z polskimi Noblistami (upamiętnione tablicą, lub udokumentowane w inny sposób) – 3 pkt.
obiekty im. polskich Noblistów (szkoły, uczelnie, biblioteki, stowarzyszenia, fundacje, instytucje, obiekty użyteczności publicznej itp.) oraz tablice i obeliski upamiętniające ich życie i działalność poza tymi obiektami – 2 pkt.
ulice, place, osiedla, parki, skwery, itp. poświęcone polskim Noblistom – 1 pkt.
Obiekty zaliczone na jeden stopień PL NOBEL nie są zaliczane na wyższe stopnie odznaki. Nie wyklucza to jednak możliwości zaliczenia obiektów, których turysta wcześniej nie zwiedzał w miejscowościach zaliczonych na niższe stopnie PL NOBEL. Można natomiast wielokrotnie zaliczać daną miejscowość przy zdobywaniu kolejnych stopni PL NOBEL, jeżeli związana jest ona z więcej niż jednym polskim Noblistą.
Jedną miejscowość lub obiekt można zaliczyć tylko raz w toku zdobywania danego stopnia PL NOBEL. Turysta zdobywający odznakę sam określa, któremu z polskich laureatów Nagrody Nobla poświęcony jest zapis (np. zwiedzając Warszawę zalicza ją jako miejscowość związaną z Marią Skłodowską-Curie, a przy powtórnym zwiedzaniu stolicy zalicza ją jako miejscowość związaną z Henrykiem Sienkiewiczem, ale na inny stopień PL NOBEL). Miejscowość lub obiekt można zaliczyć ponownie przy zdobywaniu kolejnych stopni PL NOBEL, ale przy dokonywaniu wpisu należy zaznaczyć, że miejscowość dotyczy innego polskiego Noblisty.
Punkty uzyskane podczas zdobywania PL NOBEL mogą być jednocześnie zaliczone na inne odznaki krajoznawcze i odznaki turystyki kwalifikowanej pod warunkiem spełnienia wymagań zawartych w regulaminach tych odznak.
IV. ZASADY POTWIERDZANIA ZADAŃ
Podstawą do ubiegania się o przyznanie PL NOBEL jest książeczka-kronika, wykonana samodzielnie przez zdobywającego odznakę w dowolnej formie.
Dopuszcza się elektroniczną wersję książeczki-kroniki zapisaną na dowolnym nośniku pamięci masowej, np. na płycie CD-R, DVD-R, BD-R, lub w pamięci USB (pendrivie), a także udostępnienie dokumentacji zdobywanej odznaki w inny sposób np. przesłanie e-mailem, lub wskazanie linku do odpowiedniego pliku na dysku zewnętrznym.
W książeczce-kronice należy sporządzić wykaz odbytych wypraw, który powinien zawierać datę wycieczki, miejscowość i nazwę zwiedzanego obiektu, potwierdzenia terenowe lub członków kadry programowej PTTK (przodownicy, przewodnicy, instruktorzy wg posiadanych uprawnień, organizatorzy turystyki – tylko jeżeli byli obecni na danej wycieczce) oraz instruktorów harcerskich, nauczycieli i kierowników wycieczek. Honorowane będą również odciski pieczęci ze zwiedzanych obiektów i bilety wstępu.
Potwierdzenia, o których mowa w pkt. 3. mogą być zastąpione opisem obiektu, samodzielnie wykonaną fotografią, lub fotografią turysty na tle zwiedzanego obiektu.
Z obowiązku uzyskania potwierdzeń zwolnieni są wszyscy członkowie kadry programowej PTTK: przewodnicy, przodownicy i instruktorzy oraz organizatorzy turystyki (należy podać rodzaj uprawnień i nr legitymacji).
Z zapisów w książeczce-kronice musi jednoznacznie wynikać, że ubiegający się o PL NOBEL osobiście odwiedził wybrane miejscowości i miejsca oraz oglądał i poznał obiekty wymagane regulaminowo.
V. WERYFIKACJA I PRZYZNANIE ODZNAKI
W celu weryfikacji i przyznania PL NOBEL, książeczkę-kronikę należy przesłać na adres korespondencyjny: Roman Henryk Orlicz, ul. Monte Cassino 3 m. 19, 01-121 Warszawa – załączając zaadresowaną kopertę zwrotną na list polecony (bez znaczków) oraz wymaganą opłatę za przesyłkę i odznakę lub potwierdzenie dokonanej wpłaty.
Osoba zdobywająca odznakę, przedkładająca książeczkę-kronikę do weryfikacji, ponosi pełną odpowiedzialność za prawdziwość zawartych tam informacji.
Przed przedłożeniem książeczki-kroniki do weryfikacji należy sporządzić zestawienie spełnienia warunków regulaminowych zawierające: datę wycieczki, miejscowość, rodzaj i lokalizację zwiedzanego obiektu oraz informację, którego Noblisty dotyczy oraz punktację.
W przypadku weryfikacji wyższych stopni odznaki należy dołączyć zestawienie spełnienia warunków regulaminowych załączone przy weryfikacji poprzednich stopni odznaki.
Przewiduje się możliwość wykorzystania dla celów krajoznawczych, informacji o polskich laureatach Nagrody Nobla oraz związanych z nimi miejscowościach, miejscach i obiektach, zawartych w książeczce-kronice odznaki.
Zweryfikowana książeczka-kronika jest zarazem legitymacją posiadanej PL NOBEL i uprawnia do jej nabycia i noszenia.
PL NOBEL przyznawana w trybie regulaminowym jest odpłatna.
PL NOBEL można nabyć w wyżej wskazanym miejscu osobiście, lub drogą pocztową. Opłaty pokrywa zamawiający.
Ewidencję zweryfikowanych i przyznanych odznak prowadzi Komisja Weryfikacyjna OK PTTK „Śladami Polskich Noblistów”.
Zarząd Oddziału Wolskiego PTTK im. gen. Józefa Sowińskiego w Warszawie może w drodze uchwały przyznać osobom szczególnie zasłużonym dla turystyki i krajoznawstwa oraz polskiej nauki PL NOBEL w dowolnym stopniu honorowo z pominięciem przepisów dotyczących trybu jej zdobywania.
PL NOBEL przyznaną honorowo wręcza się wraz z pamiątkowym dyplomem bezpłatnie.
VI. POSTANOWIENIA KOŃCOWE
Zdobywanie PL NOBEL odbywa się na własny koszt i ryzyko. Oddział Wolski PTTK im. gen. Józefa Sowińskiego w Warszawie nie ponosi żadnej odpowiedzialności za jakiekolwiek szkody, których można doznać w trakcie zdobywania PL NOBEL, jak również za szkody wyrządzone przez zdobywającego odznakę osobom trzecim.
Oddział Wolski PTTK im. gen. Józefa Sowińskiego w Warszawie zastrzega sobie prawo wykorzystania nadesłanych materiałów celem stworzenia ogólnopolskiego wykazu miejsc i obiektów związanych z postaciami polskich laureatów Nagrody Nobla.
Interpretacja niniejszego Regulaminu należy wyłącznie do Komisji Weryfikacyjnej OK PTTK „Śladami Polskich Noblistów” powołanej przez Zarząd Oddziału Wolskiego PTTK im. gen. Józefa Sowińskiego w Warszawie.
Decyzje Komisji Weryfikacyjnej PL NOBEL wydane w zakresie jej działania są ostateczne.
Regulamin został uchwalony przez Zarząd Oddziału Wolskiego PTTK im. gen. Józefa Sowińskiego w Warszawie w dniu 26 kwietnia 2021 r. i obowiązuje od dnia 1 maja 2021 r. Tym samym traci moc Regulamin PL NOBEL z dnia 6 grudnia 2010 r.
Odznaki zdobyte przed dniem 1 maja 2021 r. zachowują swoją ważność.
Osoby, które zaczęły zdobywać PL NOBEL według Regulaminu z 6 grudnia 2010 r. mogą kontynuować zdobywanie danego stopnia odznaki na poprzednio obowiązujących zasadach. Przy zdobywaniu kolejnych stopni PL NOBEL obowiązują zapisy niniejszego Regulaminu.
Regulamin opracował Roman Henryk Orlicz – Instruktor Krajoznawstwa Polski (IKP), Instruktor Ochrony Przyrody (IOP) i Przodownik Turystyki Pieszej (PTP) II st.
Wszelkich informacji o odznace udziela autor, tel. (+48-0) 501-094-576, e-mail: romi@o2.pl.
POLSCY LAUREACI NAGRODY NOBLA
(CHRONOLOGICZNIE)
Maria Salomea Skłodowska-Curie (1867-1934), Nagroda Nobla w dziedzinie fizyki (1903) oraz w dziedzinie chemii (1911).
Henryk Adam Aleksander Pius Sienkiewicz (1846-1916), Nagroda Nobla w dziedzinie literatury (1905).
Władysław Stanisław Reymont, właśc. Rejment (1867-1925), Nagroda Nobla w dziedzinie literatury (1924).
Czesław Miłosz (1911-2004), Nagroda Nobla w dziedzinie literatury (1980).
Lech Wałęsa (1943), Pokojowa Nagroda Nobla (1983).
Józef Rotblat (1908-2005), Pokojowa Nagroda Nobla (1995).
Wisława Szymborska (1923-2012), Nagroda Nobla w dziedzinie literatury (1996).
Olga Nawoja Tokarczuk (1962), Nagroda Nobla w dziedzinie literatury za rok 2018 (2019).
Załącznik nr 1
KANON KRAJOZNAWCZY
Regulamin OK PTTK „Śladami Polskich Noblistów”
(obowiązujący w latach 2010-2020)
Oddział Wolski PTTK
im. gen. Józefa Sowińskiego w Warszawie
ul. Monte Cassino 3 lok. 19, 01-121 Warszawa
tel. (22) 252-11-64
e-mail: pttk-owolski@o2.pl
prezes Roman Henryk Orlicz
mobile: (+48) 501 094 576
e-mail: romi@o2.pl