Co to jest EUROPARC?
Europejska Federacja Parków Narodowych i Krajobrazowych została
założona w 1973 roku aby wspierać ochronę przyrody realizowaną poprzez parki
narodowe i krajobrazowe. W szczególności do celów Federacji należą:
- krzewienie
świadomości znaczenia terenów chronionych dla zachowania bioróżnorodności;
- wspieranie różnorodnych form współpracy między ludźmi profesjonalnie zajmującymi się terenami chronionymi;
- podnoszenie
kwalifikacji kadr odpowiedzialnych za tereny chronione;
- wspieranie
projektów, zwłaszcza międzynarodowych zmierzających do rozwoju sieci terenów
chronionych;
- inicjowanie
lub popieranie akcji na rzecz terenów chronionych w różnych wymagających tego
sytuacjach.
Członkami
Federacji są zarówno parki, różnorodne agencje zajmujące się ochroną przyrody,
instytucje naukowe, stowarzyszenia jak i osoby fizyczne. Aktualnie liczba
członków przekracza już 200, prawie ze wszystkich krajów Europy. W niektórych
państwach działają też lokalne
sekcje Federacji.
Bieżącą
działalnością kieruje siedmioosobowa Rada, na której czele stoi Prezydent Federacji.
Aktualnie funkcję tę pełni Michael Starrett (IRL), z Europy Środkowej w zarządzie
zasiada Erica Stanciu (RO), dyrektorka parku Retezat. Siedzibą Federacji jest miasto
Grafemu w Bawarii.
Swoje cele Federacja realizuje poprzez różnorodne działania, wśród
których warto wymienić:
- organizowanie konferencji, seminariów i kursów poświęconych problematyce terenów chronionych;
- ułatwianie wymiany pracowników ( w celach szkoleniowych) pomiędzy różnymi parkami;
- organizowanie letnich obozów dla młodzieży;
- wydawanie tłumaczonego na trzy języki kwartalnika i różnych publikacji okolicznościowych;
- realizowanie samodzielnie, lub we współpracy z innymi międzynarodowymi organizacjami (IUCN, WWF) projektów na rzecz podniesienia efektywności ochrony obszarowej w Europie.
PTTK w Federacji
Kontakty między naszym Towarzystwem a Federacją zostały nawiązane w latach osiemdziesiątych XX w. z inicjatywy kol. kol. Czesława Okołowa i Krzysztofa Wolframa. W 1989 roku zorganizowaliśmy dla Federacji robocze seminarium w Augustowie, głównie poświęcone prezentacji projektu „Zielonych Płuc Polski”, który zyskał wtedy międzynarodowe poparcie. Od tego czasu PTTK jest też „normalnym” członkiem Federacji, płacącym regularnie składki. W imieniu Towarzystwa kontakt z Federacją utrzymuje Komisja Ochrony Przyrody. Otrzymujemy i przekazujemy materiały (zwłaszcza dotyczące ekologicznych problemów turystyki), artykuły i notatki przygotowane przez członków KOP były wielokrotnie publikowane na łamach biuletynu Federacji, kilkoro młodych działaczy wzięło udział w obozach przyrodniczych, a w 1997 roku jedna osoba w
specjalistycznym kursie językowym. Bardziej aktywny udział w pracach Federacji był utrudniony z uwagi na brak środków na dość kosztowne wyjazdy zagraniczne.
Nie trzeba dowodzić, że PTTK, które samo, jak też poprzez swoich
poprzedników – PTT i PTK, odegrało historyczną rolę w ukształtowaniu się
systemu terenów chronionych w Polsce jest jak najbardziej „na miejscu” w
Federacji. Warto może jednak dodać, że generalnie w Federacji przeważa znacznie
bardziej akceptująca postawa w stosunku do turystyki na obszarach chronionych,
niż tego doświadczamy niejednokrotnie w Polsce. Co oczywiście nie znaczy by nie
dostrzegano tam licznych obszarów konfliktowych. Zagadnienie to zostało
przedstawione w cenionym raporcie pt. „Loving them to death?” – Sustainable
tourism in Europe's Nature and National Parks. Opracowanie to jednoznacznie
wskazuje jaka powinna być turystyka aby nie tylko być w zgodzie, ale i
wzbogacać społeczną rolę terenów chronionych. Śmiało można powiedzieć, że jest
to właśnie taka turystyka jaką stara się propagować PTTK.